Nieuwe klas

Dit artikel verscheen in de Basics 2-2006

Het is zover... Met de meimaand lijkt ook de zomer haar intrede te hebben gedaan. Een speciale periode zo aan het einde van het schooljaar met schoolreisjes, kamp, afsluitingen en afscheid. Leuke activiteiten, maar ook zaken die spanning oproepen. Zo is deze periode er ook een waarin - achter de zomervakantie - een nieuw schooljaar gloort. Een nieuw schooljaar kan voor kinderen van alles betekenen: ́eindelijk naar de bovenbouw! ́, naar die juffrouw waarvan iedereen zegt dat ze zo leuk is, of de oudste zijn in de combinatieklas. En voor sommigen zelfs een hele nieuwe school met nieuwe kinderen, nieuwe lesstof en vele nieuwe docenten.

Met deze onzekerheid doet het kind een extra beroep op zijn ouders. Soms duidelijk en direct, door te vertellen dat hij het eng vindt om naar die nieuwe meester te gaan. Soms ligt de boodschap echter verscholen in de stoere opmerking dat die andere meiden allemaal maar stom zijn 'met hun geklets over vriendjes en make-up' (of, zoals de puber zich tegenwoordig uitdrukt: 'boeit niks...!'), en soms zien we het kind gewoon stiller worden als het onderwerp aan de orde komt.

Voor deze kinderen is het allereerst fijn om te horen dat de ouders zien en begrijpen dat er een spannende periode aan zal breken. Ouders kunnen dat doen door zelf te verwoorden dat nieuwe dingen soms eng zijn om aan te gaan. U kunt iets van uzelf laten zien door een eigen voorbeeld van een nieuwe ervaring te geven, en het gevoel dat u daarbij had. Het is daarbij goed om aan te geven dat het voor u uiteindelijk toch wel meeviel. Als u dit doet zonder iets aan het gevoel van het kind af te dingen, voorkomt u dat u uw kind bevestigt dat er reden is om angst te hebben. Oplossingen zijn dit eerste moment nog helemaal niet aan de orde, omdat het kind het vooral nodig heeft dat zijn gevoelens (h)erkend worden.

Als u als ouder ziet dat uw kind inderdaad moeite heeft met de komende veranderingen op school, is het belangrijk dit gevoel naar het kind te benoemen. Naast de ervaring gezien te worden in deze angst of onzekerheid, zal het kind eveneens ruimte ervaren deze angst en onzekerheid te bespreken met de ouder door wie het zich gezien weet en voelt. Daarna pas kan de ouder bijvoorbeeld vragen of het kind de nieuwe leerkracht al kent, wie er nog meer meegaan naar de nieuwe klas, of ze ook nieuwe vakken krijgen etcetera. Zo wordt de nieuwe situatie tastbaar en concreet, waar het daarvoor misschien alleen maar in het hoofd een eigen (fantasie)leven leidde. Gebleken is, dat de angstige fantasie over iets wat komen gaat vaak vele malen erger is, dan wat de werkelijkheid te bieden heeft... In dit gesprek kan dan bovendien aan de orde komen wat het kind of de ouder zou kunnen ondernemen om de nieuwe situatie te vergemakkelijken.

Natuurlijk is het een overweging om via school de mogelijkheid te bespreken of al vóór de schoolvakantie een vorm van kennismaking met de nieuwe klas en leerkracht mogelijk is. Op sommigen basisscholen gebeurt dat school-breed met een zogenaamde 'doorschuifdag': alle leerlingen gaan gedurende één dag(deel) naar de nieuwe leerkracht in het nieuwe leslokaal, een echt feest! Op deze manier maken ze vast kennis met elkaar en wordt een vooruitblik gegund naar het nieuwe schooljaar. Mocht de school deze gelegenheid niet kennen, dan is het wellicht aan te raden dit op uw school te introduceren, of zelf een kennismaking met uw kind en de leerkracht af te spreken of voor of na de les al eens een kijkje te nemen in het nieuwe lokaal. Voor kinderen die de overstap maken naar het voortgezet onderwijs vindt soms vóór de schoolvakantie al een kennismaking plaats met de nieuwe klas. Hierbij kunt u als ouder uw kind stimuleren vast na te gaan of er kinderen zijn die bekend zijn of uit de eigen buurt komen met wie hij afspraken kan maken om samen te fietsen. Gelukkig hebben we eerst nog vakantie. Het aftellen daarvoor is begonnen...

PS: Om de (nieuwe) leerkracht iets mee te geven over hoe zij een kind met een tekort aan basisvertrouwen binnen de klas kan helpen, is de folder 'Tips voor leerkrachten' misschien een leuk welkomstcadeau. Te bestellen via www.basictrust.com.

Hans van der Ham

Terug

professional aan het woord

"Toen Basic Trust ook bij de behandeling betrokken raakte, leverde dat veel op. De interventies leken heel simpel maar waren blijkbaar toch nodig om verder te komen."